Ben je een nieuwe belegger en weet je niet goed wat al die termen op Beleggingsrekeningen nou precies betekenen? Hier leggen we de allerbelangrijkste begrippen in het kort uit, in alfabetische volgorde.
Aandelen
Een aandeel is een eigendomsbewijs. Met een aandeel word je mede-eigenaar van een bedrijf. Aandelen zijn verhandelbaar op de beurs.
Beheervergoeding
De vaste kosten die je betaalt aan de beleggersbank voor het beheren van je beleggingen. Dit is meestal een jaarlijks percentage van je belegde vermogen, bijvoorbeeld 1%. Andere termen hiervoor zijn managementfee en servicefee. Elke bank kiest zijn eigen benaming.
Beleggerscompensatie
Vergoeding voor beleggers als een door de toezichthouder erkende beleggingsinstelling een fout heeft gemaakt. Meestal krijg je bij faillissement van een erkende beleggingsinstelling gewoon je beleggingen terug, omdat ze apart worden bewaard. Maar als daarbij iets is misgegaan, bijvoorbeeld door fraude of fouten, dan kun je als particuliere belegger een vergoeding van maximaal 20.000 euro krijgen via het beleggerscompensatiestelsel.
Belegging
Je bewaart geld dat je over hebt in een andere vorm dan cash of op een gewone bankrekening. Bijvoorbeeld in vastgoed, staatsobligaties of bedrijfsaandelen. De belegging bezit je tijdelijk en ga je ooit weer verkopen. Dat probeer je te doen op een moment dat je bezit meer waard is geworden.
Beleggingsfonds
Een verzameling aandelen en/of obligaties die door een specialist wordt samengesteld. Deze fondsbeheerder zorgt voor spreiding, zodat een verliesgevend onderdeel kan worden gecompenseerd door een winstgevend onderdeel. Een fonds kan worden beperkt tot een thema (duurzaam), een land of regio of één soort beleggingsinstrument (aandelen). Je kunt deelnemen in het fonds, maar wordt geen eigenaar van de effecten.
Beleggingsportefeuille
Jouw persoonlijke verzameling van effecten, fondsen en andere beleggingen bij één bank.
Beurs
De plaats waar aandelen en obligaties worden verhandeld. Er zijn tientallen beurzen verspreid over de hele wereld. Alleen banken en brokers hebben direct toegang, zij handelen daar namens jou.
Bewaarloon
De vergoeding die je betaalt aan een bank of beleggingsinstelling voor het administreren en aanhouden (‘bewaren') van je beleggingen, zoals aandelen of obligaties. De kosten kunnen een vast bedrag zijn of een percentage van de waarde van je beleggingen.
Binck
De eerste grote online beleggersbank van Nederland. Binck is in 2021 volledig overgenomen door zijn Deense concurrent Saxo Bank.
Box 1-beleggen
Beleggen met belastingvoordeel op een geblokkeerde beleggingsrekening. Het geld staat vast tot de afgesproken einddatum, meestal de pensioendatum. Als je een pensioentekort hebt, is de inleg aftrekbaar in de aangifte inkomstenbelasting. Het vermogen dat je opbouwt telt niet mee voor box 3. Op de einddatum gebruik je het opgebouwde kapitaal om een lijfrente van te kopen. Over de uitkeringen die je dan ontvangt, betaal je wel inkomstenbelasting.
Box 3-beleggen
Beleggen zonder belastingvoordeel, maar met volledige vrijheid over je geld. Je kunt beleggingen kopen en verkopen wanneer je wilt. De waarde van je beleggingen telt – samen met je spaargeld en ander vermogen – mee voor de belasting in box 3. Een bedrag van circa €57.000 (2025) is vrijgesteld. Voor fiscale partners geldt het dubbele bedrag.
Broker
De beleggingsinstelling die een beleggingsrekening voor jou opent en via een handelsplatform indirect toegang geeft tot de beurs. Broker betekent bemiddelaar of makelaar. Hij bemiddelt tussen kopers en verkopers van effecten.
CFD
Contract for difference. Dit is een beleggingsinstrument waarmee je gokt of de koers van een aandeel zal stijgen of dalen. Vanwege het hoge risico mag er geen reclame voor worden gemaakt.
Crowdfunding
Startende bedrijven halen geld op bij particuliere beleggers die bereid zijn om te investeren, in ruil voor een afgesproken rente. Dat alles gaat via online marktplaatsen (platforms), niet via de bank of beurs.
Defensief beleggen
Je belegt voorzichtig, met weinig kans op grote waardedalingen en ook minder kans op hoge rendementen. De beleggingsmix bestaat uit relatief veel obligaties en minder aandelen.
DeGiro
Een van de grootste Nederlandse aanbieders van producten op de beurs, met ruim 300.000 beleggers.
Depotbank
Een gespecialiseerde instelling die jouw beleggingen bewaart namens de broker. Zo blijven je effecten gescheiden van het geld en vermogen van de broker. Gaat de broker failliet, dan zijn jouw beleggingen veilig, omdat ze niet in het faillissement vallen.
Derivaten
Beleggingsinstrumenten die zijn afgeleid van gewone aandelen en obligaties. Een optie is bijvoorbeeld een derivaat, je koopt een recht om een aandeel op een later tijdstip aan te kopen.
Dividend
De winstuitkering die je krijgt van een bedrijf als je aandeelhouder bent.
Dividendbelasting
Belasting die automatisch wordt ingehouden op het dividend dat je ontvangt als aandeelhouder. Het standaardtarief is 15%. De beleggingsinstelling draagt dit namens jou af aan de Belastingdienst. Je kunt de ingehouden dividendbelasting meestal verrekenen met je inkomstenbelasting, afhankelijk van hoe je belegt.
Duurzaam beleggen
Een bank of vermogensbeheerder zorgt ervoor dat ingelegd geld niet terechtkomt bij bedrijven en landen die een gevaar opleveren voor een leefbare toekomst of niet ethisch handelen. Taboe zijn bijvoorbeeld de wapenindustrie, foute regimes en bedrijven die geen klimaatdoelen nastreven. Duurzaam beleggen kan ook betekenen dat je gericht investeert in groene projecten.
Effecten
De verzamelnaam voor financiële producten op de beurs: aandelen, obligaties, opties, futures etc.
ETF
Exchange-traded fund. Een soort beleggingsfonds waarin dezelfde aandelen zijn opgenomen als in een beursindex. De waardeontwikkeling van een ETF loopt dus parallel met de graadmeter van de beurs. Andere woorden voor ETF zijn indexfonds, indextracker en tracker.
Equity
Als iemand equity zegt, bedoelt hij gewoon aandelen. Het is echt beleggersjargon.
ESG
ESG staat voor Environmental (milieu), Social (sociaal beleid) en Governance (goed bestuur). Het is een internationaal gebruikte maatstaf om vast te stellen hoe verantwoord een bedrijf omgaat met mensen, het milieu en zijn eigen organisatie. Ratingbureaus kunnen bedrijven op deze punten een ESG-score geven. Die score helpt beleggers om te zien wat de maatschappelijke en ecologische impact van een bedrijf is.
Euronext
De samenwerkende beurzen van Amsterdam, Brussel en Parijs.
Execution-only
Financieel jargon voor het gegeven dat de beleggingsinstelling slechts uitvoert wat jij vraagt. Je bent zelf verantwoordelijk voor het resultaat en krijgt geen beleggingsadvies. De kosten zijn daardoor lager, maar je moet zelf informatie inwinnen en besluiten nemen. Lees meer.
Fondsbeheerder
De persoon of instelling die een beleggingsfonds samenstelt en actief beheert. Hij of zij rekent fondsbeheerkosten.
Fondsbeheerkosten
De fondsbeheerder moet betaald worden voor zijn werk. Hij rekent je jaarlijks een vast percentage van je belegde vermogen aan. Dit verschilt per fonds en kan liggen tussen grofweg 0,35 en 2,5 %, maar er zijn uitschieters daarboven. Deze kosten drukken je rendement.
Fractionele aandelen
Een stukje van een volledig aandeel van een bedrijf. Je hebt dan bijvoorbeeld 0,2 aandeel in plaats van een heel aandeel. Dit maakt het mogelijk om ook met kleine bedragen te beleggen in dure aandelen.
Futures
Een afgeleid product (derivaat) waarbij je jezelf verplicht om een belegging op een afgesproken moment in de toekomst te kopen of verkopen, tegen een vooraf vastgestelde koers. Je kunt er niet van afzien, zoals bij een optie wel mogelijk is.
Handelsplatform
De software die je krijgt van de broker om aandelen te zoeken en selecteren op verschillende beurzen.
Herbalanceren
De verhouding tussen risicovolle en minder risicovolle beleggingen in je portefeuille terugbrengen naar de verhouding die je in het begin had gekozen. Deze verhouding verandert door waardestijging of -daling van je bestaande beleggingen. Herbalanceren brengt je portefeuille weer in lijn met je oorspronkelijke doelen. Lees meer.
Indexfonds
Een beleggingsfonds dat precies zo is samengesteld als de index van een bepaalde beurs. Een andere naam is ETF of indextracker. Zie ETF.
Instapkosten
De eenmalige startkosten die je maakt als je wilt deelnemen aan een beleggingsfonds.
Laten beleggen
Je koopt zelf geen aandelen en fondsen maar laat dat over aan een beleggingsinstelling, die dat geautomatiseerd voor je doet. Je hoeft alleen te bepalen hoeveel geld je wilt inleggen en welk risico je kunt nemen. Inleggen kan eenmalig én periodiek.
Lifecyclebeleggen
Beleggingsstrategie waarbij je vermogen steeds minder risicovol wordt belegd naarmate je ouder wordt. In de opbouwfase kies je wellicht voor meer risicovolle beleggingen. Naarmate je pensioendatum nadert, verruil je die voor veiligere beleggingen, zodat je opgebouwde kapitaal niet plotseling in waarde daalt vlak voor je met pensioen gaat.
Liquiditeiten
Beleggingen die meteen en zonder kosten kunnen worden omgezet in geld. Bijvoorbeeld deposito's.
Lynx
Een Nederlandse beleggingsinstelling (broker) die toegang geeft tot meer dan 100 beurzen en zeer goed scoort in mogelijkheden, hulp en opleidingen. Voor wie serieus wil beleggen.
Managementfee
De vaste kosten voor het beheren van je beleggingen. Zie beheervergoeding.
Mexem
Een nog vrij nieuwe broker in Nederland die je toegang geeft tot zo'n 125 beurzen. Vooral voor actieve beleggers die uitgebreide handelsmogelijkheden willen.
Obligaties
Als je een obligatie koopt, leen je geld uit aan een bedrijf of land. De obligatie is het schuldbewijs. Obligaties zijn net als aandelen verhandelbaar op de beurs. De bezitter krijgt rente, de zogenaamde couponrente.
Offensief beleggen
Je belegt hierbij met meer risico met als doel om op langere termijn een hoger rendement te halen. Je belegt vooral in aandelen en minder in obligaties. Dat betekent dat je rekening moet houden met tijdelijke verliezen, maar ook kans hebt op grotere winsten.
Online beleggen
Je hoeft niet naar een bank maar kunt alles regelen via internet. Van het openen van de beleggingsrekening tot het kopen en verkopen van aandelen, alles gaat online.
Opties
Een financieel product dat jou het recht geeft om een aandeel te kopen of verkopen op een later tijdstip, maar tegen een eerder afgesproken koers. Het aandeel kopen doe je alleen als de koers op het koopmoment gunstig is voor jou, anders niet. Een calloptie geeft het recht om te kopen, een putoptie om te verkopen.
Realtimekoersen
In het handelsplatform van een broker zie je wat een aandeel waard is – op het moment dat je de webpagina opent. Er zijn ook streaming koersen. Deze zijn nog actueler en geven doorlopend de nieuwste koers weer.
Rendement
De winst die je maakt met je beleggingen. Dit kan ook negatief zijn en dus verlies betekenen. Rendement wordt uitgedrukt in een percentage over de waarde van je beleggingen, meestal per jaar of over een aantal jaren.
Risicoprofiel
Als je laat beleggen, moet de beleggingsinstelling jou vragen welk risico je bereid bent te lopen. Meestal kun je kiezen uit een beperkt aantal profielen. Bijvoorbeeld defensief (heel voorzichtig), neutraal of avontuurlijk (met veel risico).
Scalable Capital
Duitse beleggingsinstelling waarbij je zelfstandig effecten kunt aankopen en verkopen op twee digitale beurzen in Duitsland.
Servicefee
De vaste kosten die je betaalt aan de beleggersbank voor het beheren van je beleggingen. Dit is meestal een jaarlijks percentage van je belegde vermogen, bijvoorbeeld 1%. Andere termen hiervoor zijn managementfee en beheervergoeding. Elke bank kiest zijn eigen benaming.
Spread
Het verschil tussen de prijs waarvoor iemand een aandeel wil verkopen (de zogenaamde laatprijs) en de prijs waarvoor een ander dat aandeel wil kopen (de biedprijs). De koers waartegen uiteindelijk wordt gehandeld, ligt meestal tussen deze twee in.
Tracker
Een ander woord voor ETF of indextracker. Een relatief goedkoop beleggingsfonds dat een beursindex nabootst.
Trade Republic
Duitse beleggingsinstelling waarbij je zelfstandig effecten kunt aankopen en verkopen op beurzen in Europa, Azië en Noord-Amerika.
Transactiekosten
De eenmalige kosten die de bemiddelaar (broker) aanrekent als je aandelen koopt of verkoopt.
Uitstapkosten
De eenmalige verkoopkosten die je maakt als je wilt stoppen met een beleggingsfonds.
Valuta
Een vreemde munt waarin je kunt beleggen. De munt kan later meer of minder waard zijn.
Vermogensbeheer
Je laat je vermogen of een deel daarvan beleggen door een toegewijd specialist. Er geldt meestal een inlegdrempel. Dit kan 10.000 euro zijn, maar ook 80.000 of 250.000 euro. Het doel is om je vermogen te beschermen, te laten groeien of om er inkomen uit te halen.
(© Ton Hermans, Beleggingsrekeningen 2021, laatst gewijzigd: mei 2025)
